Gevaren voor chimpansees

Strikken

Illegale draad en metalen strikken worden gezet om wilde varkens en andere dieren te vangen, maar jammer genoeg worden in de plaats daarvan veel chimpansees gevangen. In een poging om uit de strik te raken proberen de chimpansees zich los te wrikken, waardoor ze zichzelf nog verder verwonden. In Oeganda wordt 1 op 4 chimpansees gedood of verwond ten gevolge van een strik (www.janegoodall.org). Sommige chimpansees worden doelbewust gevangen genomen en gedood voor hun vlees. JGI is momenteel bezig met het verwijderen van de strikken en de chimpansees te helpen die zich erdoor verwondden. Mugu Moja, een chimpansee in Oeganda, werd door lokale vrijwilligers gerehabiliteerd nadat haar achterpoot verpletterd werd in een klem. Mugu Moja’s achterpoot moest geamputeerd worden maar gelukkig leerde ze onmiddellijk hoe ze zich kon voortbewegen in het woud met maar 1 achterpoot. Klik hier om Mugu Moja’s verhaal te bekijken.

Illegale handel

Hoewel de strikken vaak niet bedoeld zijn om de chimpansees te vangen, zijn de chimpansees het doelwit van een andere soort praktijk: illegale handel voor zoo’s of de verkoop als exotische huisdieren. Een rapport documenteerde meer dan 600 chimpansees die in de voorbije 7 jaar illegaal uit Afrika geëxporteerd werden (www.thedodo.com). China is momenteel de grootste afzetmarkt voor de chimpanseehandel, ze worden er in zoo’s en als entertainment gehouden en dat in slechte omstandigheden. Sommigen worden ook geëxporteerd als exotisch vlees. In JGI’s opvangcentrum Tchimpounga in Congo-Brazzaville worden slachtoffers van de illegale chimpanseehandel verzorgd tot ze opnieuw kunnen worden geïntegreerd in hun natuurlijke habitat.

Ontbossing, landbouw en de opkomst van de menselijke bevolking

In Afrika groeit de bevolking sneller dan op eender welk ander continent. Er wordt verwacht dat de meeste landen in Afrika hun populatie verdrievoudigd zullen hebben tegen 2100. Dit zou er voor zorgen dat Afrika ¾ van de wereldbevolking zou beslaan. Om deze grote bevolkingsaantallen te verdragen wordt veel van het land gestript voor huisvesting en het bewerken van grond. Veel boeren gebruiken landbouwtechnieken die de grond beroven van hun voedingsstoffen en hem onbruikbaar achterlaten. Het woud is ook een doelwit voor de verkoop van hout, mijnbouw en oliebedrijven. Omdat de cohesie van chimpansee gemeenschappen grotendeels gebaseerd is op hun territoriale grenzen, worden de groepen door het verwijderen van hun habitat opgesplitst of ontheemd. Wanneer de chimpansees een poging doen om zich te verplaatsen tussen stukken woud worden ze een gemakkelijke prooi. Momenteel werk JGI aan het aanleren van duurzame landbouwmethoden aan de lokale boeren en herbebossingstechnieken aan de gehele gemeenschap.

Mijnbouw: Coltan ontginning

Coltan (een soort erts) ontginning is een voorbeeld van een praktijk die onrechtstreeks het overleven van de chimpansees bemoeilijkt. Het metaal Coltan wordt in veel elektronische apparaten gebruikt, laptops en GSM’s inbegrepen. In de democratische republiek Congo hebben rebellengroepen geprobeerd om de ontginning te controleren en er illegaal belasting op te heffen, wat voor veel geweld in de regio heeft gezorgd. Dit heeft zowel gevolgen voor de menselijke bevolking als voor de chimpansee populatie. Het ontbossen om mijnwegen en kampen aan te leggen vernietigt het habitat van de chimpansees. De mijnwerkers nemen grondstoffen af van het woud en soms doden ze zelfs de chimpansees voor hun vlees. In 2014 verzamelde JGI België 14000 kilo GSM’s, computers en andere elektronische apparaten om ze te recycleren, zodat de mijnbouw vermindert. Bekijk deze video om Jane te horen praten over de bedreigingen waar chimpansees tegenover staan dankzij de Coltan ontginning.

Heb je een oude GSM of een ander elektronisch apparaat? Klik hier om bij te dragen aan de e-afval recyclage campagne van JGI België!

Ziekte

Omdat we genetisch gezien zo dicht bij de chimpansees staan, worden ze vaak door dezelfde virussen getroffen als wij. Deze virussen kunnen makkelijk van soort tot soort worden doorgegeven. Het Ebola-virus dat momenteel de menselijke bevolking teistert, heeft ook invloed op de chimpansee populatie. Interactie met toeristen en houthakkers kunnen de chimpansees blootstellen aan ziektes waar ze niet tegenop kunnen, zoals een gewone verkoudheid of de griep. In 1966, nam Jane een Polio uitbraak waar binnen een chimpanseegemeenschap De uitbraak verlamde en doodde zowel jonge als volwassen dieren. Er is ook nieuw bewijs dat SIV, waarvan vroeger gedacht werd dat het goedaardig was bij chimpansees, eigenlijk hun voortplantingscijfers doet dalen en de gezondheid van hun jongen aantast. Het gevaar bestaat ook altijd dat een chimpansee met SIV dit doorgeeft aan een mens. Lemba, een chimpansee in het Tchimpounga rehabilitatiecenter, verloor het gebruik van haar achterpoten als gevolg van Polio. Gelukkig doet ze het goed en wordt ze nu getraind om als surrogaatmoeder op te treden voor de jongen in Tchimpounga!