De chimpansees van Gombe

Een van de eerste ontdekkingen van Jane Goodall was dat chimpansees persoonlijkheden en emoties hebben. Alhoewel dit eerst als controversieel ontvangen werd, accepteren en erkennen wetenschappers deze methode nu. De onderzoekers blijven de leden van de Gombe chimpansee gemeenschap namen geven en schrijven over hun karakter eigenschappen. We hebben enkele profielen samengevat van een paar chimpansees uit Gombe van de F- en G-families, van in Janes tijd in Tanzania en van vandaag.

David Greybeard geeft Jane een hand

David Greybeard was de eerste chimpansee die Jane accepteerde en haar toeliet hem te bestuderen. Jane liet vaak bananen en nootjes voor hem achter buiten haar tent, wat als gevolg had dat David (en andere chimpansees) voedsel en andere spullen begon te stelen van haar kampeerplek. Dankzij deze relatie kon Jane observeren hoe hij met behulp van blaadjes termieten uit hun hol peuterde. Dit was een voorbeeld van gebruik van gereedschap door een chimpansee, iets waar de wereld nog nooit van gehoord had. Langzaamaan, door het zien van Jane en David, begonnen de andere chimpansees Jane ook te accepteren. Jane beschreef David als een kalme en goedaardige chimpansee met een gevoel voor zelfrespect. In een interview demonstreerde ze David’s pruillip die hij opzette als hij iets van plan was. Alhoewel hij een belangrijk mannetje was in de chimpanzee gemeenschap, weerhield zijn zachtheid hem ervan om ooit het alfamannetje te worden. Wanneer David stierf in 1968 zei Jane dat ze meer had gerouwd voor hem dan om elke andere chimpansee.

Tweeling Golden en Glitter

Golden en Glitter, de tweelingdochters van moeder Gremlin, werden geboren in 1998. Voor een moeder chimpansee is het heel zeldzaam om succesvol een tweeling groot te brengen, dus zijn de meisjes het grootste deel van hun leven het onderwerp geweest van vele studies. Vanaf het begin was al duidelijk dat ze onafscheidelijk waren. Terwijl Golden groter en extraverter was, ontwikkelde Glitter meer zelfzekerheid. Gremlin voedde de tweeling op tesamen met hun oudere zus Gaia, dewelke een hechtere band ontwikkelde met Glitter. Zelfs wanneer de tweelingen groter waren en het gemakkelijker werd voor ze om de groep te verlaten voor korte periodes, bleven ze altijd samen. Onderzoekers hebben geobserveerd dat de tweelingen, wanneer ze elkaar even uit het oog verloren, vaak heel snel bezorgd waren totdat ze elkaar terugvonden. Ook werd hun zachte aard duidelijk wanneer ze in contact kwamen met een roodstaart aap, een primaat waar chimpansees in het algemeen niet goed mee overeenkomen. In plaats daarvan bleven ze een tijdje samen met de roodstaart, voor uiteindelijk weer elk hun weg te gaan. Vandaag hebben Golden en Glitter elk hun eigen kinderen, namelijk Glamour en Gossamer respectievelijk.

Gizmo, opgevoed door zijn zus

Gizmo is de jongste zus van Golden en Glitter, en is geboren in 2009. Als peuter was hij heel speels en had hij heel veel aandacht nodig. Wanneer zijn zus Glitter een baby kreeg, begon zijn moeder Gremlin de baby meer aandacht te geven. Daarop ontwikkelde Gizmo een hechte band met Glitter. Alhoewel Gizmo niet groot genoeg is om een alfa mannetje te worden, heeft hij ook een heel assertieve kant: ooit gooide hij een steen naar een onderzoeker die te dicht bij zijn familie kwam.

Flirt: een onafhankelijke geest

Flirt is geboren is 1998 als kleinkind van Flo, die een van chimps was die Jane ontmoette tijdens haar eerste jaren in Gombe. Haar familie heeft een hoogstaande nalatenschap, met haar moeder, vader, enkele broers en zussen die prominente leden waren van de chimpansee gemeenschap. Dit zou haar ruwe, speelse attitude wel kunnen verklaren toen ze jong was. Eén onderzoeker had vaak gezien hoe Flirt recht stond op de rug van haar moeder, eerder dan te hangen zoals de meeste kleintjes. Ongeacht Flirt’s belofte als een hoog rankend vrouwtje in de Kasekela gemeenschap, ging ze uiteindelijk over naar de Mitumba gemeenschap, waar ze nu een laag gerankschikt, periferaal vrouwtje is. Eén onderzoeker heeft Flirt’s transitie proces gedocumenteerd en heeft gemeld Flirt zelfs enkele maanden niet meer gezien te hebben. Getrouw aan haar onafhankelijke geest, drijft Flirt vaak van de gemeenschap af gedurende lange periodes om daarna weer terug te keren. Gelukkig, wanneer ze dan toch terug komt, heeft ze geen enkel probleem om te socialiseren met de andere vrouwtjes, en brengt ze zelfs tijd door met Edgar, een alfa mannetje.

F-familie:

G-familie: