Op 20 mei dit jaar ontving Dr. Jane Goodall de prestigieuze Templeton Prize 2021, een van de grootste individuele onderscheidingen voor levenslange prestaties. De prijs heeft een waarde van meer dan 1,5 miljoen dollar. Als oprichtster van het Jane Goodall Instituut, VN-boodschapper van de vrede, wereldberoemd etholoog en natuurbeschermster, heeft Jane op 87-jarige leeftijd erkenning gekregen voor haar baanbrekende ontdekkingen en haar rol als baken van hoop voor een betere wereld. Jane heeft onze kijk op dierlijke intelligentie danig veranderd en droeg bij aan een beter begrip van het oeroude vraagstuk wie wij, mensen, werkelijk zijn.
De Templeton prijs wordt elk jaar toegekend aan een persoon die de kracht van de wetenschappen heeft benut om de diepste vragen over het universum en de plaats en het doel van de mens daarin te onderzoeken. Dit geeft Jane een welverdiende plaats naast wereldberoemde laureaten zoals de Dalai Lama (2012) en Desmond Tutu (2013), die bergen hebben verzet door op een vreedzame manier te werk te gaan. In tegenstelling tot Janes eerdere onderscheidingen, die haar onderzoek naar het gedrag van dieren in de verf zetten, eert de Templeton Prize niet alleen haar wetenschappelijke maar ook haar spirituele nieuwsgierigheid, die samen het traditioneel wetenschappelijke overstijgen. De prijs beloont haar niet-aflatende inspanningen om de mensheid te doen streven naar een hoger doel. Het is de grootste persoonlijke onderscheiding die Jane ooit heeft ontvangen.
Jane Goodall begon haar lange carrière op 26-jarige leeftijd, toen zij erop uittrok om wilde chimpansees te bestuderen in de tropische wouden van Gombe in Tanzania, nadat zij met de antropoloog Dr. Louis Leakey had meegewerkt bij zijn opgravingen in de Olduvaikloof in Tanzania. In die jaren was de algemene opvatting dat de mens ver buiten de wereld van de dieren stond. Het idee dat wij verwant zijn aan dieren, en dat ons gedrag vergelijkbaar is met dat van hen, was voor velen een akelige gedachte. Jane heeft die perceptie volledig veranderd. Ze observeerde hoe chimpansees, onze naaste verwanten, een scala aan emoties tonen die minstens even breed zijn als die van mensen. Ze voelen en vertonen vreugde, speelsheid, verdriet, pijn, bezorgdheid, genegenheid, empathie, enz. Bovendien zag zij hoe chimpansees gereedschap gebruiken. Dit zette wetenschappers ertoe aan de definitie van onze eigen soort, Homo sapiens, te wijzigen. Jane heeft inderdaad een revolutie veroorzaakt in de manier waarop wij onszelf zien: als deel van de natuurlijke wereld.
Door al haar daden laat Jane ons een enorme erfenis na. Zes decennia van innovatief werk en overgave zorgden voor grote omwentelingen in ethologie en primatologie, milieubewustzijn, dierenwelzijn en natuurbehoud. Ze is terecht een wereldwijd icoon. Haar werk en persoonlijke gaven weerspiegelen de kwaliteiten die de stichter van de prijs, filantroop Sir John Templeton, aanprees, zoals dienstbaarheid, spirituele nieuwsgierigheid en ontdekkingsgezindheid.
Team Jane Belgium is bijzonder trots dat onze stichter deze prestigieuze prijs heeft ontvangen en feliciteren haar dan ook van harte! We hopen dat deze prestatie zal leiden tot een grotere bekendheid van Janes activiteiten, dat meer mensen haar boodschap van hoop zullen verspreiden en in haar voetsporen treden naar een betere wereld voor al het leven op Aarde.
Tekst: Kathelijne Bonne